Historia a problemy współczesnej humanistyki
3 marca, godz. 17.00
Instytut Historii, ul. Kamińskiego 27A, Sala Rady Wydziału (103), I piętro
Po wykładzie odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem prof. Rafała Stobieckiego (historyk i metodolog historii, IH UŁ) i mgra Marcina Bogusławskiego (filozof nauki, IF UŁ).
Prowadzenie: Katarzyna Nowak
prof. Ewa Domańska o swoim wykładzie:
Wykład będzie miał na celu naszkicowanie kondycji rozwijanej w perspektywie multidyscyplinarnej wiedzy o przeszłości w kontekście zmian, które zachodzą we współczesnej humanistyce (krytyka humanizmu i antropocentryzmu i wyłanianie się tzw. posthumanistyki; zbliżanie się i zacieśnianie związków między humanistyką i naukami ścisłymi, zwłaszcza biologią; konwencjonalizacja paradygmatu interpretatywnego i/lub konstruktywistycznego, pojawienie się różnorodnych tendencji związanych z nowym materializmem i nowym empiryzmem, które łączy „odwrót od tekstu” i „powrót do materialności” obecnej i dostępnej „tu i teraz”). Coraz wyraźniej ujawniają się podejścia, które ogólnie w literaturze anglo-amerykańskiej określa się mianem “płaskie alternatywy” (flat alternatives), a także “płaskie ontologie” (flat onologies). Podstawowymi kategoriami ontologicznymi są dla nich pojęcia horyzontalnych relacji, asocjacji, symbiotycznych zbiorowości i emergencji (wyłaniania się), co widoczne jest na przykład w nowej teorii społecznej Manuela DeLandy (assemblage theory) czy teorii aktora-sieci Bruno Latoura.
Będę starała się odpowiedzieć na pytanie, co te zmiany znaczą i jak odzwierciedlają się w potrzebach współczesnej, a zorientowanej na przyszłość, refleksji o przeszłości? Wskażę na następujące potrzeby: potrzebę przemyślenia celów budowania wiedzy o przeszłości w kierunku wiedzy, która ma wartość przeżycia; potrzebę rozbudowania perspektywy budowania tej wiedzy z globalnej na planetarną (wspieraną ideami historii lokalnej i regionalnej); potrzebę budowania pozytywnych wizji przyszłości (“hermeneutyka zaufania” i “krytyczna nadzieja”); potrzebę ochrony metody historycznej (“pozytywistyczny atawizm”), potrzebę stałych dyskusji na temat etycznego aspektu budowania wiedzy o przeszłości (epistemologia cnoty, etyka troski).
Ewa Domańska - historyk historiografii i metodolog historii z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; visiting professor w Stanford University; jej zainteresowania naukowe oscylują wokół angloamerykańskiej teorii historiografii, posthumanistyki oraz traseologii; autorka książek "Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach", "Historie niekonwencjonalne" oraz szeregu artykułów; członek Rady Redakcyjnej pisma "Historyka".
